میل به کشتن یا نوشتن!
روز اول قبر، کتابی شامل ده داستان کوتاه و یک نمایشنامه از صادق چوبک. نویسنده، نمایش نامه نویس، و مترجم ایرانی است. صادق چوبک از پیشگامان نویسندگی معاصر ایران است که در کنار نویسندگان سرشناسی چون صادق هدایت و بزرگ علوی از او یاد می شود. در این کتاب ما داستان هایی کوتاه را از چوبک می خوانیم. داستان هایی که گویی او تنها راوی آنهاست و هیچ دخل و تصرفی در آنها ندارد. صادق چوبک با استفاده از تشبیهات قوی و تاثیر گذار و جزئی نگاری که مشخصه ی قلم چوبک است، فضا سازی بسیار درستی را به مخاطب ارائه می دهد .
داستان های او با نگاهی سیاه به وضعیت جامعه می نگرد و نوع مواجهه ی مردم عادی کوچه و خیابان را با مسائل انسانی و در برخورد با طبیعت و حیوانات به شدت مورد نقد قرار می دهد. نگاه او به همنشینی و حضور زندگی و مرگ در کنار یکدیگر، نگاهی نا امیدانه و مایوس کننده است. ما بازتاب این نگاه را در داستان های روز اول قبر و یک شب بی خوابی در همین کتاب به وضوح درک می کنیم.
علاوه بر اینها در مقدمه ی کتاب که شرحی است از زندگی صادق چوبک نگاه او را به مرگ در حالیکه آخرین روزهای عمرش را در آمریکا می گذرانده، به بیان خودش اینطور می خوانیم:
وقتی به مرگ فکر می کنم، خوابم نمی برد. هر شب منتظرم که صبح شود و خورشید را دوباره ببینم. صدای قدسی را بشنوم. گاهی با خودم حرف می زنم؛ یعنی من اینجا می میرم..؟ ماهی سالمن نمی خواهد در اقیانوس بمیرد. رودخانه ی خودش را می خواهد، زادگاه خودش را. اما دلم می خواهد قبل از مرگ، یک بار هم که شده، توی آن گرما و شرجی بوشهر، تکیه بدم به نخلی و یک کاسه ی آب خنک بخورم… دختر هر وقت رفتی ولایت، هر جا نشستی، یاد من کن… یاد من باش. و بعد بیتی از فایز
می خواند:
اگر شاهی بمیرد از وطن دور به خواری میبرندش بر سر گور
داستان های پاچه خیزک، عروسک فروشی، و یک شب بی خوابی از همین کتاب، تند ترین انتقادات چوبک به مردم کوچه و بازار برای نوع مواجهه ی آنها با حیوانات است. نگاهی که از دل باورهای غلط عامیانه شکل گرفته است. به خصوص داستان یک شب بی خوابی، تصویری متاثر کننده از این رابطه ی بی انصافانه را به مخاطب منتقل می کند و قادر است احساسات او را به خوبی درگیر کند.
روز اول قبر از صادق چوبک
در داستان دسته گل از این کتاب که ماجرا درباره ی یک نامه ی تهدید به قتل است، چوبک با هنرمندی از پس روایت یک داستان پر کشش و جذاب برآمده است. خواننده در حین خواندن هنر قاتل را در به تصویر کشیدن نقشه ی قتل با تمام جزئیات برای مقتول ستایش می کند، اما بلافاصله به خود می آید که نه! این هنر از آن نویسنده است.
لینک اختصاصی چینود
این قدرت قلم و کلام اوست که می تواند زندگی ببخشد و می تواند زندگی را به زهری کشنده در کام مبدل سازد! اشاره به جزئی ترین حرکات و آمادگی های قبل از قتل، نه تنها موجب زدگی و خستگی مخاطب نمی شود، که لحظه به لحظه بر اشتیاق و هیجان او برای ادامه ی داستان می افزاید. نکته ای که باید به عنوان مهمترین توانمندی صادق چوبک از آن یاد کرد.
تناقض جالب درباره ی زندگی چوبک این است که او در خانواده ای ثروتمند و تاجر در شهر بوشهر در جنوب ایران متولد شد، سپس برای ادامه ی تحصیل به تهران، مسکو و در نهایت آمریکا مهاجرت کرد، اما هیچ کس به اندازه ی او درباره ی طبقات ضعیف و بی چارگان و بی خانمان ها در داستان هایش نپرداخت.
اشاره به هوای برفی در بسیاری از داستان های او که خود در منطقه ای گرم و شرجی زندگی می کرد ، نشان از قدرت تخیل بالای او داشت.
در مجموع صادق چوبک نویسنده ای است که مورد تمجید بسیاری از نویسندگان، مترجمان و اهل ادبیات در دوران معاصر ایران واقع شده است. در مقدمه ی کتاب روز اول قبر، جملاتی در تمجید قلم او از برخی نویسندگان معاصر چون غلامحسین ساعدی، نجف دریابندری، صادق هدایت، محمد علی جمالزاده و … می خوانیم. فیلم تنگسیر به کارگردانی امیر نادری و بازی بهروز وثوقی در سال ۱۳۵۳ از روی یکی از رمان های چوبک به همین نام ساخته شده است.
برای جستجوی کتاب روز اول قبر از صادق چوبک در گوگل کلیک کنید
مطالب مرتبط
همچنان محبوب مثل پسرخوانده
https://B2n.ir/Pesarkhande2